Türkiye’nin 2023 Vizyon Projeleri arasındaki en büyük temel bilim yatırımı olan Doğu Anadolu Gözlemevinin (DAG) kurulum süreci, pandemi koşulları başta olmak üzere coğrafik ve atmosferik çalışma şartlarına rağmen, Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi (ATASAM) tarafından başarıyla yürütülüyor.
DAG Aynası Kasım Ayı Ortasında Erzurum’da Olacak
Bu kapsamda kaplanmak üzere Rusya’da bulunan DAG Teleskobunun 4 metre çaplı aynasının optik testleri DAG teknik ekibinin katılımıyla Moskova’da yapıldı ve testlerden başarıyla geçti. Atatürk Üniversitesi Rektörlüğünce sağlanan finansal destek sayesinde, 3 ay gibi kısa bir sürede DAG yerleşkesinin yolu ıslah edilerek, 2021 Kasım ayı ortasında Erzurum’a uçakla getirilecek olan 4 metre çaplı, Türkiye’nin en büyük teleskop aynasının karayoluyla taşınması için hazır hale getirildiğini aktaran ATASAM Müdürü Prof. Dr. Cahit Yeşilyaprak, DAG binası ve DAG Teleskop kubbesinin tamamlandığını; bu kış döneminde hem yalıtım hem de performans testlerine başlanacağını belirterek iklimlendirme - soğutma - toz yalıtım sistemleri kurulumu ve inşaatın da tüm hızıyla devam ettiğini vurguladı.
2022 Yılı Sonunda İlk Işığın Alınması Planlanıyor
Pandeminin yayılımını önlemek amacıyla DAG yerleşkesinde alınan özel önlemler (aşı, PCR testi, hijyen, HES kodu uygulamaları) sayesinde bu yıl koronavirüs vakasının hiç yaşanmadığını, hem yerli hem de yabancı teknik ekibin ve işçilerin fazla mesai yaparak DAG Teleskop kurulumunun %85’inin tamamlandığı bilgisini paylaşan Yeşilyaprak: “Bu süreç, Erzurum’daki hava şartlarına rağmen halen devam ediyor. Kurulum sürecinin her aşamasında olduğu gibi tamamlandığında da mekanik, elektrik-elektronik, titreşim, optik ve yazılım testleri yapılacak olup; 2022 yılı sonunda ilk ışığın alınması hedefleniyor. Kaplanmak üzere Rusya’da bulunan DAG Teleskobunun 4 metre çaplı aynasının optik testleri DAG teknik ekibinin katılımıyla Moskova’da yapıldı ve testlerden başarıyla geçti” ifadelerini kullandı.
Rektör Çomaklı: “DAG, Ülkemizin İddiasını Ortaya Koyduğu Her Alana Katkı Sağlayacak”
Henüz daha tam anlamıyla tamamlamadan önce bile DAG ile ortak birçok iş birliğinin yapıldığını vurgulayan Atatürk Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ömer Çomaklı ise bu kapsamda Meteoroloji Genel Müdürlüğü ile gerçekleştirilen protokol doğrultusunda, 3170 metre rakıma bir Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonunun (OMGİ) kurulduğunu ve veri akışının sağlandığını dile getirdi.
DAG’da yürütülen bu kurulum ve disiplinlerarası çalışmalardan hem bilimsel yayınların ve yeni projelerin ortaya çıktığını hem de 2 ulusal, 1 uluslararası patent başvurusu yapıldığını, bu doğrultuda da patent alma sürecinin başladığını söyleyen Rektör Çomaklı: “Türkiye’nin uzay politikaları alanındaki 10 yıllık vizyon, strateji, hedef ve projelerinin belirlendiği Milli Uzay Programında yer alan Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) Teleskobunda hem idari ve mali hem de bilimsel ve teknik süreçler başarıyla ilerliyor. Ülkemizin iddiasını ortaya koyduğu her alana katkı sağlayabilecek böylesine önemli bir projenin sonuna doğru ilerliyor olmaktan ayrıca büyük bir heyecan duyuyoruz. Bu duygularla; gözlemevimizin tamamlanması yönünde özveriyle çalışan herkese teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.