İslam Mezhepleri Tarihi, geçmişte ve günümüzde siyasi ve itikadi gayelerle varlık bulan, İslam’ın düşünce ekolleri olarak görülebilecek beşeri oluşumları, bilimsel, objektif ve kendine özgü yöntemlerle inceleyen bir bilim dalıdır. Bu disiplin, İslam mezheplerinin ortaya çıkış sebeplerini, gelişimlerini, teşekkül süreçlerini, İslam düşüncesine katkılarını ortaya koymaya çalışır. Bunun için olanı olduğu gibi inceleyen, deskriptif yöntemi esas alan, normatif bir dil ve üslup yerine anlamaya ve açıklamaya çalışan, her düşünce ekolünü kendi kaynaklarından hareketle incelemeyi temel bir görev olarak görür.
İslam Mezhepleri Tarihi, sadece geçmişe değil, geçmişin günümüze yansıyan kısmalarına ve yeni ortaya çıkan İslami akımları da inceler; İslam’ı nasıl yorumladıklarını ortaya koymaya çalışır. Bu çalışmalarını hem lisans hem de lisansüstü düzeylerde yürütür.